4P คืออะไร หลักการตลาดขั้นพื้นฐานที่ทุกคนต้องรู้

4P คืออะไร หลักการตลาดขั้นพื้นฐานที่ทุกคนต้องรู้

หลักการตลาดขั้นพื้นฐานสำคัญกับทุกธุรกิจ โดยในครั้งนี้ทางบทความจะมาอธิบายถึงรายละเอียดของหนึ่งในหลักการพื้นฐานที่ว่า นั่นก็คือส่วนผสมทางการตลาด ซึ่งประกอบไปด้วย 4P คือสิ่งสำคัญที่ช่วยวางแผนและกำหนดกลยุทธ์การตลาด และส่งเสริมการขายได้อย่างมีประสิทธิภาพ 

4P คืออะไร?

4P หรือ “4P marketing” คือหลักการตลาดหนึ่งนั่นคือ “ส่วนผสมทางการตลาด” ประกอบไปด้วย Product Price Place และ Promotion โดยองค์ประกอบทั้ง 4 อย่าง ในแง่ของการตลาดนั้นทำงานควบคู่กันเสมอ นักการตลาดจึงต้องวางกลยุทธ์องค์ประกอบทั้ง 4 นี้ให้สอดคล้องกัน 

4p ประกอบด้วยอะไรบ้าง

1.Product

Product คือสินค้าซึ่งเป็นหนึ่งในส่วนผสมทางการตลาด คนทำธุรกิจจะต้องวิเคราะห์สินค้า เพื่อการวางแผนการขาย ส่วนที่ต้องวิเคราะห์ออกมาคือสินค้าคืออะไร ใช้งานอย่างไร มีคุณสมบัติแบบไหน จุดเด่นคืออะไร ต้องออกแบบอย่างไร ตอบสนองความต้องการในด้านไหน เป็นต้น

2.Price

Price คือราคา เป็นอีกหนึ่งส่วนผสมทางการตลาดที่สำคัญ ราคาจะต้องสอดคล้องกับคุณลักษณะของสินค้า มูลค่าทางการตลาดและต้นทุน ต้องนำต้นทุนทั้งหมดมาคำนวณ ไม่ว่าจะเป็นต้นทุนการผลิตสินค้า ต้นทุนแรงงาน ต้นทุนการตลาด และอื่นๆ แล้วนำมาตั้งราคาขายให้ได้กำไรที่เหมาะสม แต่นอกจากคำนวณจากต้นทุนแล้ว จะต้องสอดคล้องกับกลุ่มเป้าหมายของธุรกิจและคำนึงถึงคู่แข่งทางธุรกิจด้วย ที่สำคัญที่สุดคือต้องเป็นราคาที่กลุ่มเป้าหมายรับได้ โดยที่ธุรกิจจะต้องได้กำไรที่คุ้มค่าด้วย 

3.Place

Place ใน 4P คือช่องทางการจำหน่าย ส่วนนี้สำคัญมากที่ธุรกิจต้องวิเคราะห์ให้ดีว่าจะวางจำหน่ายทางช่องทางไหนบ้าง หลักๆ เลยจะต้องวางจำหน่ายช่องทางที่สอดคล้องกับพฤติกรรมการซื้อของกลุ่มเป้าหมาย บางสินค้าไม่จำเป็นต้องวางจำหน่ายทุกช่องทาง หากว่ากลุ่มเป้าหมายไม่ได้มีพฤติกรรมการซื้อสินค้าผ่านทุกช่องทาง เพราะแต่ละช่องทางการวางจำหน่ายล้วนมีต้นทุน หรือบางธุรกิจอาจขยายช่องทางจำหน่ายเพิ่มเติมทีหลังได้ ทั้งนี้ในส่วนของการจัดส่งสินค้า ระยะเวลาในการจัดส่ง และคลังสินค้าก็อยู่ในส่วนของ Place ด้วยเช่นกัน 

4.Promotion

Promotion เป็นอีกหนึ่งในส่วนผสมทางการตลาด และยังเป็นหัวใจสำคัญในการทำการตลาด เพื่อส่งเสริมการขาย ในส่วนของ Promotion มีสิ่งที่ต้องวิเคราะห์หลายส่วน แตกต่างกันออกไปในแต่ละธุรกิจ ประกอบไปด้วยกิจกรรมทางการตลาด การประชาสัมพันธ์ กิจกรรมกระตุ้นความต้องการ อาทิ การแจกส่วนลด การแจกของแถม หรือการมอบสิทธิพิเศษอื่นๆ ในส่วนของ Promotion ยังมีความซับซ้อนเพิ่มอีก อย่างการใช้เครื่องมือ Digital marketing ก็ถือเป็นกิจกรรมในส่วนของ Promotion เช่นกัน

ประโยชน์ 4P คืออะไร?

การทำ 4P หรือวิเคราะห์ส่วนผสมทางการตลาด มีประโยชน์ในแง่ของการทำธุรกิจ หากไม่มีการวิเคราะห์ส่วนผสมเหล่านี้ การดำเนินงานอาจไม่มีประสิทธิภาพมากพอ ซึ่งการวิเคราะห์ทั้ง 4 อย่าง ทฤษฏี 4P ช่วยให้สามารถต่อสู้กับคู่แข่งและต่อยอดไปสู่การเจริญเติบโตของธุรกิจได้ ดังนี้

รู้จักสินค้าตัวเองมากขึ้น

ประโยชน์ของการทำ 4P คือเจ้าของธุรกิจหรือนักการตลาดจะรู้จักกับสินค้าของตัวเองมากขึ้น เนื่องจากปัญหาสำคัญที่พบในโลกธุรกิจ ส่วนหนึ่งคือเจ้าของธุรกิจไม่รู้จักสินค้าของตัวเองมากพอ รู้แค่ว่าสินค้านั้นคืออะไร ทำอะไรได้บ้าง แต่อาจยังตกหล่นว่าสินค้านั้นเหมาะกับใครบ้าง จุดเด่นที่เหนือกว่าคู่แข่งคืออะไร หรือบางธุรกิจที่คิดทำตามคนอื่น ยิ่งขาดส่วนนี้ไป รู้แค่ว่าคนอื่นทำได้ เราก็ทำได้ แต่ไม่ได้เพิ่มจุดเด่นเข้าไป ไม่มีตัวตนเป็นของตัวเอง นั่นคือตัวอย่างของธุรกิจที่ยังไม่รู้จักตัวเองมากพอ 

แต่การทำ 4P เจ้าของธุรกิจจะได้ทบทวนอย่างละเอียดว่าสินค้าหรือบริการของตัวเองนั้นคืออะไร ดีอย่างไร สิ่งที่เหนือกว่าคู่แข่งหรือสิ่งที่สู่คู่แข่งได้คืออะไร จึงสามารถสร้างภาพลักษณ์ของสินค้าให้แตกต่างกว่าคู่แข่งได้ในที่สุด และสามารถแข่งขันได้อย่างมีศักยภาพ

รู้จักกลุ่มเป้าหมายของตัวเองมากขึ้น

ประโยชน์ถัดมาของ 4P คือ เจ้าของธุรกิจหรือนักการตลาด จะได้รู้จักกับกลุ่มเป้าหมายมากขึ้น เพราะผ่านการวิเคราะห์มาแล้วว่าสินค้าหรือบริการของตัวเองคืออะไร จุดเด่นคืออะไร แก้ปัญหาส่วนไหน จึงทำให้รู้ว่ากลุ่มเป้าหมายหลักที่จะบริโภคสินค้านี้คือใคร ทำให้วางแผนการขายอันดับถัดไปได้ดียิ่งขึ้น เพราะเมื่อรู้แล้วว่าสินค้าจะขายให้ใคร ก็จะรู้ว่าต้องขายราคาเท่าไร ต้องกระตุ้นความต้องการด้วยเนื้อหาแบบไหน ต้องจัดโปรโมชั่นแบบไหน หรือต้องเลือกช่องทางอะไรในการจัดจำหน่าย

ช่วยประหยัดต้นทุน

หลายครั้งที่พบว่าบางธุรกิจมีการทำการตลาดแบบเหวี่ยงแห ส่วนหนึ่งอาจยังไม่รู้จักสินค้าตัวเองดีพอ และไม่รู้ว่ากลุ่มเป้าหมายที่แท้จริงคือใคร จึงต้องใช้งบประมาณไปกับการตลาดที่เกินความจำเป็น ทำให้ประโยชน์ลำดับถัดไปของ 4P คือจะช่วยประหยัดงบการตลาดไปได้ไม่มากก็น้อย ทั้งในเรื่องของการทำโฆษณา ช่องทางการสื่อสาร และช่องทางการจัดจำหน่าย เพราะหลายๆ ธุรกิจไม่จำเป็นต้องทำการตลาดทุกช่องทาง บางแบรนด์หากทำ 4P และวิเคราะห์ดีๆ จะรู้ว่าการทำโฆษณาออฟไลน์สามารถตัดทิ้งได้ หรือแม้แต่การวางจำหน่ายสินค้า บางแบรนด์อาจพบว่าไม่จำเป็นต้องวางขายในร้านสะดวกซื้อที่ใช้ต้นทุนสูง เพราะกลุ่มเป้าหมายไม่ได้นิยมซื้อของผ่านร้านสะดวกซื้อมากขนาดนั้น เป็นต้น 

ช่วยเรื่องการวางแผนธุรกิจ

ประโยชน์ที่สำคัญอีกหนึ่งประการของการทำ 4P คือ ช่วยให้การวางแผนธุรกิจนั้นมีประสิทธิภาพมากขึ้น โดยเฉพาะในเรื่องของการวางกลยุทธ์ เพื่อแข่งขันทางธุรกิจ การทำ 4P จะทำให้มีข้อมูลเกี่ยวกับสินค้าหรือบริการที่ละเอียด จึงสามารถวางแผนธุรกิจได้ตอบโจทย์กว่าเดิม มีตัวอย่างวิเคราะห์ 4P Marketing บะหมี่กึ่งสำเร็จรูป เบเกอรี่ ขนมปัง มาม่า ฟาร์มเฮ้าส์ ให้ดูในเน็ตมากมาย ลองหาดูจากบทความอื่นที่เจาะลึกอีกขั้นครับ

จะเห็นว่าการทำ 4P คือหนึ่งส่วนที่สำคัญในการทำการตลาด หากไม่ผ่านการวิเคราะห์ส่วนนี้ให้ถี่ถ้วน อาจทำให้การดำเนินงานนั้นไม่มีประสิทธิภาพมากพอ ซึ่งเกี่ยวข้องกับการสร้างรายได้ รวมไปถึงอัตราความเจริญเติบโตในธุรกิจ